Als we gedrag willen veranderen, kijken we vaak naar motivatie. Als je iets écht wilt, dan kun je het ook. Dat is de gedachte. 

Maar is dat ook zo?

Ben Tiggelaar schrijft in de De Ladder dat dit slechts een deel van het verhaal is.

Laten we een voorbeeld nemen: iemand die gezonder wil gaan leven. 

Het begint dan met de motivatie: waarom wil je gezonder zijn? Die is vaak wel duidelijk, maar het helpt toch om het scherp te krijgen. Ik wil mijn kleinkinderen geboren zien worden is wellicht een grotere drijfveer om echt het roer om te gooien, dan proberen 5 kilo af te vallen 'omdat de dokter het zegt'.

Vervolgens speelt capaciteit ook hier een rol: heeft iemand de juiste kennis over voeding, sporten en rusten om te komen tot een gezondere levensstijl?

Misschien wel de meest onderschatte factor is omgeving. De reden dat veel gedragsverandering mislukt. Maar gelukkig ook de factor die het makkelijkst te veranderen is. Zorg dat je geen koekjes in huis hebt, als je geen koekjes wil eten. Zorg dus dat je omgeving zo ingericht is, dat het jouw gewenste gedrag stimuleert in plaats van ondermijnt.

Hoe helpt dit inzicht ons bij verzuim?

Nou, het gedrag van organisaties rondom verzuim bepaalt ook in hoge mate het resultaat. Oftewel de hoogte van het verzuimpercentage. Plat gezegd: iedere organisatie krijgt het verzuim dat ie verdient. 

Willen we een ander (lees: lager) ziekteverzuim, dan ontkomen we er niet aan ook hier te kijken naar motivatie, capaciteit en omgeving. 

Bij verzuim ziet dat er bijvoorbeeld zo uit:

Motivatie

Laten we beginnen met het waarom. Waarom willen we een lager verzuim? 

Omdat onze directie dat graag wil, werkt vaak niet heel motiverend. Omdat we het nu slechter doen dan de branche, idem dito.

Heel eerlijk: ik zie veel organisaties die zeggen dat ze hun verzuim willen aanpakken, maar als het puntje bij het paaltje komt verzuim van 10% wel prima vinden. De echte commitment ontbreekt. 

Er zijn gelukkig ook uitzonderingen. Bedrijven die overtuigd zijn van het feit dat minimaal de helft van het huidige verzuimpercentage totaal onnodig is  en dusdanig veel problemen oplevert dat dit niet langer houdbaar is. In termen van kosten, maar vooral ook omdat de werkdruk bij de mensen die nog wel (hard) aan het werk zijn veel te hoog wordt.

Bedrijven die om deze reden gemotiveerd zijn, maken al een veel grotere kans op succes. 

Maar er zijn nog twee cruciale factoren:

Capaciteit

Binnen jouw bedrijf zal ook voldoende kennis moeten zijn over een effectieve verzuimaanpak. 

Weten de leidinggevenden wel hoe ze verzuim moeten aanpakken of zijn ze nog onervaren? Hebben ze al eens een gerichte verzuimtraining gehad of doen ze alles op gevoel? Grote kans dat ze dan alle beginnersfouten maken die jij en ik ook ooit hebben gemaakt.

En is er ook bij HR wel voldoende kennis om de écht lastige dossiers snel tot een goed einde te brengen?

Of zou een een externe casemanager - iemand met meer kennis, ervaring en voldoende tijd om zich volledig op jullie verzuimprobleem te duiken - wellicht een uitkomst zijn?

Allemaal vragen die bepalend zijn voor de mate van succes. 

Omgeving

Bij omgeving kun je denken aan een cultuur die binnen het bedrijf is ontstaan, waarbij bijvoorbeeld 3x per jaar ziekmelden de standaard is geworden. 

Of dat er letterlijk een ziekmakende werkomgeving is. Fysiek: omdat veiligheidsregels niet consequent nageleefd worden. Of mentaal: omdat er bijvoorbeeld veel geroddeld of zelfs gepest wordt. 

Ook een falende bedrijfsarts - die werknemers standaard vier weken rust gunt - is een omgevingsfactor die aangepakt moet worden.

Of een verzuimsysteem dat zo onhandig is ingericht, dat niemand er graag mee werkt. 

Allemaal zaken die een effectieve verzuimaanpak ondermijnen.

Wil jij dat 2025 ook een jaar wordt met wat minder ziekteverzuim in jouw bedrijf?

Ga dan na hoe het zit op het gebied van motivatie, capaciteit en omgeving. Kom je tot de conclusie dat dit een stuk beter kan en dat je hierbij wel wat hulp kunt gebruiken? Stuur me gerust een bericht. Kijken we samen naar de situatie in jouw organisatie en of ik iets voor je kan betekenen.

© Mark Idzinga